تاریخ تاجیکستان
سرزمین سغد باستان که سرزمین کنونی تاجیکستان را دربر می‌گیرد ، در زمان داریوش یکم به جزئی از امپراتوری هخامنشی تبدیل شد . پس از یورش اسکندر مقدونی ، تاجیکستان به ترتیب جزئی از پادشاهی‌های سلوکی ، اشکانی ، کوشان و ساسانی بوده است .
در سال ??? میلادی (در زمان امویان)، این سرزمین به تصرف عرب‌ها درآمد و مردم تاجیک دین اسلام را پذیرفتند. پس از اسلام تاجیکستان تبدیل به مهد زبان فارسی دری و فرهنگ و علوم گوناگون سد.
در سده? دهم میلادی ، تاجیکستان جزئی از قلمروی سامانیان بود. پس از سامانیان ، تاجیکستان به ترتیب جزئی از حکومتهای غزنوی ، سلجوقی ، خوارزمشاهیان ، مغول ، تیموریان و ازبک بوده است. در سده? نوزدهم میلادی ، شمال تاجیکستان (خجند) جزئی از خانات خوقند، و جنوب تاجیکستان جزئی از خانات بخارا بوده است. خانات بخارا در سال ???? خورشیدی (????) ، و خانات خوقند در سال ???? (????) ، زیر سلطه? روسیه تزاری درآمدند.
پس از انقلاب اکتبر، در سال ???? (????) ، جمهوری سوسیالیستی شوروی تاجیکستان (جزئی از اتحاد جماهیر شوروی) تشکیل شد. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی ، در سال ???? ، تاجیکستان به استقلال دست یافت.
کمی پس از استقلال تاجیکستان در سال ???? (????) ، جنگ داخلی پنج ساله بین دولت تحت حمایت مسکو و مخالفان اسلامگرا (به رهبری عبدالله نوری) درگرفت.
در این جنگ، بیش از ?? هزار نفر کشته و بیش از ??? هزار نفر بی‌خانمان شدند. در سال ???? (????) با وساطت سازمان ملل متحد ، پیمان صلح به امضای دو طرف رسید.
[ویرایش] سیاست
امامعلی رحمان از سال ???? ریاست جمهوری تاجیکستان را به عهده دارد . در سال ???? ، پس از برکناری اجباری رحمان نبی ، نخستین رهبر این کشور پس از استقلال از اتحاد جماهیر شوروی سابق ، امام علی رحمان ، که پیشتر رئیس یک مجتمع کشاورزی بود، به مقام ریاست شورای عالی تاجیکستان منصوب شد . در سال ???? ، رحمان به مقام ریاست جمهوری انتخاب شد . پس از پایان دوره? پنج ساله ، او دوباره در سال ???? به مدت هفت سال دیگر به این مقام برگزیده شد.
در سال ???? ، در یک همه‌پرسی ، ??? مردم به اصلاح قانون اساسی (برای ممکن‌شدن انتخاب دوباره? رحمان) رای مثبت دادند. دولت می‌گوید که ??? مردم در این همه پرسی شرکت کرده‌اند . در نوروز ???? ه.خ. (???? م) امامعلی رحمانف خواستار آن شد که او را امامعلی رحمان بنامند . از آنجا که امکان تمدید دوره? ریاست جمهوری در کنار ده‌ها اصلاحیه? دیگر به رأی گذاشته شد ، منتقدان دولت گفتند که رأی مردم با آگاهی کامل نبوده است.[?]
[ویرایش] جغرافیا
پهناوری تاجیکستان ??????? کیلومتر مربع (?? ام در جهان) است و جمعیت آن حدود ? میلیون تن (حدوداً ??? ام در جهان) است (آمار ????). تراکم جمعیت در این کشور ?? تن در هر کیلومتر مربع است. تاجیکستان کشوری کوهستانی و سرسبز با بارندگی فراوان است که می‌تواند صادرکننده? آب و برق به سایر کشورها باشد. تاجیکستان کشوری مرتفع است که رشته‌کوه پامیر آن را پوشانده است، ولی در شمال کشور، منطقه پست فرغانه وجود دارد.
[ویرایش] مرزها
- افغانستان (جنوب): ???? کیلومتر
- ازبکستان (باختر): ???? کیلومتر
- قرقیزستان (شمال): ??? کیلومتر
- چین (خاور): ??? کیلومتر
[ویرایش] تقسیمات کشوری
بنا بر قانون تقسیمات کشوری، تاجیکستان به واحدهای زیر تقسیم شده است:
- ولایت خودمختار کوهستان بدخشان به مرکزیت خاروغ
- ولایت سغد به مرکزیت خجند
- ولایت ختلان به مرکزیت قُرغان‌تپه
- ناحیه‌های تابع جمهوری که یک واحد اداری را تشکیل می‌دهند و شامل هیچ کدام از ولایت‌ها نیستند و مستقیماً از پایتخت کشور اداره می‌شوند.
در تاجیکستان هر ولایت (معادل استان در تقسیمات کشوری ایران) به چندین ناحیه (معادل شهرستان در تقسیمات کشوری ایران) و هر ناحیه به چندین جماعت دهات (معادل دهستان در تقسیمات کشوری ایران) و هر جماعت به چندید ده (معادل روستا در تقسیمات کشوری ایران) تقسیم می‌گردد.
در سال ???? تاجیکستان دارای یک ولایت مختار، دو ولایت، ?? شهر، ?? ناحیه (از آن جمله ?? ناحیه تابع پایتخت) و ?? شهرک بود.